Tá tràng được xem là một trong những cơ quan đóng vai trò quan trọng nhất trong hệ tiêu hóa của con người. Vậy hành tá tràng nằm ở đâu trên cơ thể?

Xem thêm:

• Phác đồ điều trị viêm dạ dày tá tràng
• Viêm dạ dày tá tràng có nguy hiểm không

1. Hành tá tràng nằm ở đâu trên cơ thể con người

Tá tràng là phần đầu của ruột non, có chiều dài khoảng 25cm, kéo dài từ môn vị của dạ dày đến góc tá tràng – hỗng tràng. Tá tràng là một phần rất quan trọng trong hệ tiêu hóa vì là nơi dịch tụy và dịch mật đổ vào tại nhú tá lớn và nhú tá bé trên tá tràng.

1.1. Về mặt giải phẫu

Tá tràng được mô tả giống hình chữ C, vắt ngang qua đốt sống và được chia làm 4 phần theo hình dạng : Tá tràng trên – đoạn D1; Tá tràng xuống – đoạn D2; Tá tràng ngang – đoạn D3; Tá tràng lên – đoạn D4.

Tá tràng có 5 lớp từ ngoài vào trong bao gồm:

• Lớp thanh mạc
• Tấm dưới thanh mạc
• Lớp cơ, lớp này có 2 lớp đó là thớ cơ dọc ở nông và thớ cơ vòng ở sâu
• Tấm dưới niêm mạc
• Lớp niêm mạc.

1.2. Vai trò của tá tràng

Để hiểu được vai trò của tá tràng, chúng ta cần phải hiểu được quá trình tiêu hóa thức ăn diễn ra như thế nào?

Quá trình tiêu hóa thức ăn bắt đầu từ khoang miệng, răng nhai thức ăn,tuyến nước bọt có chức năng làm mềm thức ăn và phân giải tinh bột thành đường. Đầu lưỡi có nhiệm vụ khống chế thức ăn trong miệng, biến nó thành khối nhỏ để nuốt dễ dàng hơn.

Từ miệng, thức ăn được đi qua họng, xuống phần thực quản,và dạ dày. Tại dạ dày, thức ăn được nhào đều với axit chlohydric và enzym do niêm mạc dạ dày tiết ra. Dạ dày đóng vai trò tiêu hóa cơ năng thông qua nhu động trộn thức ăn.

Khi thức ăn chuyển hóa thành dạng hồ nhão trong dạ dày sẽ được đưa qua môn vị, xuống đến tá tràng là phần đầu ruột non, tá tràng là vị trí mà mật và tụy đổ dịch mật và dịch tụy vào ruột non, cùng với dịch ruột giúp thực hiện tiếp quá trình tiêu hóa và phân giải thức ăn. Thức ăn sau khi được phân giải sẽ được hấp thu qua niêm mạc ruột non đưa vào máu và hệ bạch huyết.

Bã thức ăn được đưa xuống phần đại tràng, niêm mạc đại tràng hút phần lớn thành phần nước và các chất cặn bã còn lại cô đặc tạo thành phân và thải ra ngoài qua đường hậu môn.

Như vậy, có thể khẳng định, tá tràng tuy chỉ là một đoạn ngắn nhưng rất quan trọng bởi đây là nơi ống tiết của hai ống tiêu hóa lớn là gan và tụy đổ vào đây vì vậy biết được hành tá tràng nằm ở đâu là kiến thức vô cùng cần thiết

2. Biết được tá tràng nằm ở đâu để dự đoán một số bệnh nguy hiểm liên quan

Như đã nói ở trên, tá tràng tuy là một đoạn ngắn chỉ khoảng 25cm nhưng đóng vai trò rất quan trọng đối với hệ tiêu hóa trong cơ thể con người. Đây cũng là bộ phận có thể xảy ra nhiều chứng bệnh nguy hiểm, dưới đây là một số căn bệnh điển hình, mọi người có thể tham khảo để biết và phòng ngừa bệnh hiệu quả hơn.

• Bệnh viêm tá tràng: Viêm tá tràng là chứng bệnh có tỉ lệ xảy ra rất cao ở bộ phận này, khi mắc bệnh, người bệnh có những triệu chứng như đau bụng, chảy máu, đầy hơi chướng bụng, chán ăn, buồn nôn và một số triệu chứng về đường tiêu hóa khác. Nguyên nhân chính gây bệnh là do nhiễm trùng dạ dày và vi khuẩn có tên Helicobacter pylori gây ra. Ngoài ra, các yếu tố như lạm dụng bia rượu, chế độ ăn uống không khoa học cũng khiến cho bệnh càng trở nên trầm trọng hơn.
• Ung thư tá tràng: Ung thư tá tràng là một loại ung thư ác tính có được hình thành trong các mô của ruột non. Bệnh có thể gây ảnh hưởng trực tiếp đến tính mạng con người. Hiện nay, vẫn chưa xác định được nguyên nhân chính gây bệnh. Tuy nhiên, kiểm chứng qua thực tế thì một số yếu tố chính dẫn đến căn bệnh nguy hiểm này đó là: Chế độ ăn nghèo dinh dưỡng, hàm lượng chất béo cao; Do hút thuốc lá quá nhiều, Tiếp xúc với chất gây ung thư như bức xạ ion hóa, hóa chất. Khi mắc bệnh thường có những triệu chứng như đau bụng, chán ăn, buồn nôn, nôn, thiếu máu, chảy máu, vàng da, sút cân, u ở vùng bụng.

Chi tiết xem: Các biến chứng khi bị viêm loét hành tá tràng

Bệnh viêm loét hành tá tràng thường “tái đi – tái lại” nhiều lần, từ đó dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm. Cần cảnh giác với những biến chứng sau đây:

1.     Bệnh viêm loét hành tá tràng và biến chứng xuất huyết dạ dày

Vì sao đây lại là biến chứng thường gặp? Do tình trạng ổ loét ở dạ dày thường xuyên bị “bào mòn” – khỏi sau đó lại bị lại. Những ổ loét, vết loét cũ có xu thế dễ bị lại hơn là việc hình thành vùng viêm loét mới, do đó thường suy yếu, loét sâu và nặng dần. Ở những người mắc bệnh viêm loét hành tá tràng trong thời gian dài khi chịu những tác động như stress quá mức, ăn uống không điều độ dài ngày và đặc biệt là uống rượu và sử dụng thuốc giảm dễ dẫn đến biến chứng sau viêm loét dạ dày là xuất huyết dạ dày.

Lúc này ở các vị trí loét bị tổn thương gây ra hiện tượng chảy máu. Tùy vào kích thước tổn thương mà hiện tượng chảy máu nhiều hay ít.

 Với các dấu hiệu: nôn ra máu, nôn ít hoặc nhiều trường hợp cấp tính là nôn liên tục lẫn cả máu tươi và đen (máu đã được tiêu hóa một phần), đi ngoài phân đen, lẫn máu tươi. Người bị nhẹ chỉ thấy hơi mệt kéo theo mệt mỏi sút cân, da xanh tái . Người bị nặng có thêm các dấu hiệu mất máu như bụng cứng, đổ mồ hôi lạnh, hoa mắt chóng mặt, khó thở cần đi cấp cứu ngay.

Đây là dạng biến chứng cấp tính người bệnh cần đặc biệt lưu ý và đi cấp cứu kịp thời để đảm bảo tính mạng.

2. Bệnh viêm loét hành tá tràng và biến chứng hẹp môn vị:

Môn vị là van đóng/mở giữa dạ dày và tá tràng. Tình trạng môn vị bẹ hẹp là do viêm nhiễm ở dạ dạ kéo theo tình trạng phù nề niêm mạc gây chít hẹp lòng tá tràng, môn vị.

Dấu hiệu nhận biết hẹp môn vị:  đau bụng và nôn ói rất dữ dội, đặc biệt bệnh nhân sẽ ói ra thức ăn của ngày hôm trước, có mùi hôi thối. Hẹp môn vị gây kích thích dạ dày làm chảy máu, mất nước và cân bằng điện giải do đó cần đưa người bệnh đi cấp cứu khi có các dấu hiệu hẹp môn vị.

3. Bệnh viêm loét hành tá tràng và biến chứng thủng dạ dày:

Biểu hiện: Người bệnh đột ngột nhận thấy có những cơn đau dữ dội như bị dao đâm vào bụng, bụng gồng cứng như gô. Khi có biểu hiện trên cần được phẫu thuật ngay không nguy hiểm đến tính mạng.

4. Bệnh viêm loét hành tá tràng và biến chứng ung thư dạ dày:

Một trong những biến chứng đáng sợ nhất của bệnh viêm loét hành tá tràng là ung thư dạ dày, đây là căn bệnh rất nguy hiểm dù phát hiện sớm thì khả năng sống đến 5 năm là 84% và 10 năm là 64%.

4 Biến chứng nguy hiểm thường thấy ở viêm loét dạ dày tá tràng ảnh hưởng trực tiếp đến người bệnh và đe dọa tính mạng khi không được cấp cứu kịp thời. Do đó khi đã mắc bệnh dạ dày – viêm loét dạ dày tá tràng thì cần cố gắng điều trị để khỏi bệnh và duy trì lối sống điều độ khoa học tránh dẫn đến 4 biến chứng trên.

Các nghiên cứu khoa học cho thấy viêm loét dạ dày không có nguy cơ lây nhiễm, song căn bệnh này hiện đang ngày càng chiếm tỉ lệ lớn ở Việt Nam, đáng lo hơn là nhiều trường hợp mắc bệnh đều lại là người thân trong cùng một gia đình.

Xem thêm:

• Đau dạ dày lây qua đường nào?
• Phòng bệnh viêm loét dạ dày tá tràng

1. Bệnh viêm loét dạ dày tá tràng

Ông P.Đ.T ở Phổ Yên, Thái Nguyên chia sẻ: “Hai vợ chồng tôi và con trai, con dâu tôi đều có chứng đau dạ dày từ lâu, mặc dù đã chạy chữa nhiều nhưng bệnh cứ tái đi phát lại nhiều lần”.

Theo các chuyên gia, bệnh viêm loét dạ dày và hành tá tràng đang được xếp vào nhóm các bệnh mang tính gia đình. Một câu hỏi được đặt ra là căn bệnh này có lây nhiễm hay có di truyền không? Các công trình nghiên cứu trên thế giới đã khẳng định là những tỉ lệ này khá cao nếu trong gia đình có tiền sử bị bệnh.

Có nhiều nguyên nhân dẫn đến lây lan khuẩn HP như: đường hô hấp, đường vệ sinh và đường dạ dày…Trong đó, đường lây nhiễm chính của khuẩn HP trong gia đình được xác định chủ yếu là qua đường hô hấp hoặc lây trực tiếp qua nước bọt.

Số liệu thống kê ở các nước phương Tây cho thấy nếu vợ hoặc chồng có HP dương tính thì khả năng vị hôn phu của mình có vi khuẩn HP dương tính là 68%, còn con cái có nguy cơ bị lây nhiễm HP tới 40%, trong khi đó ở Việt Nam, tỷ lệ  đó cao hơn gấp nhiều lần, do tập tục ăn uống “chung đụng”. Có thể nói thói quen chấm chung một bát nước mắm, dùng đũa gắp thức ăn cho người khác, nhấp môi chung một ly, sở thích ăn uống ở hàng quán kém vệ sinh là con đường để vi khuẩn HP xâm nhập vào cơ thể nhanh nhất. 

 

3. Phòng tránh lây nhiễm HP trong gia đình

Để phòng bệnh, các bác sĩ khuyến cáo mọi người nên tập thói quen giữ vệ sinh ăn uống:

• Không dùng chung ly cốc, chén bát, chấm chung thức ăn
• Không mớm thức ăn cho trẻ
• Uống nước sạch
• Rửa tay bằng xà phòng trước khi ăn
• Hạn chế ăn uống ở hàng quán, vỉa hè

4. Hỗ trợ điều trị nhiễm vi khuẩn HP, ngăn ngừa lây nhiễm trong gia đình

Y học ngày càng phát triển nên hiện có nhiều phác đồ điều trị hiệu quả khuẩn HP, và một trong các giải pháp được giới khoa học đánh giá cao là ứng dụng công nghệ Nano để chiết xuất thành công Nano Curcumin từ cây nghệ vàng, hỗ trợ tiêu diệt vi khuẩn HP, ngăn ngừa tái phát và lây nhiễm bệnh.

Hoạt chất Curcumin trong cây nghệ vàng từ lâu vẫn được coi như một vị thuốc quý. Song do độ tan, độ hấp thu Curcumin trong nghệ nguyên chất thấp, nên chưa thực sự phát huy được hết tác dụng. Theo nghiên cứu của Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam:

“Để phá vỡ được rào cản đó thì ứng dụng công nghệ Nano là công cụ hữu hiệu nhất. Nano Curcumin được bào chế từ công nghệ này đã giúp tăng độ hấp thu lên 95% và hiệu quả điều trị của Curcumin gần 40 lần so với Curcumin thường”. 

Được sản xuất từ đề tài Ứng dụng Công nghệ Nano để chế tạo Nano Curcumin, viên nang mềm CumarGold với kích thước Nano Curcumin siêu nhỏ là sản phẩm được đánh giá cao trong hỗ trợ điều trị viêm loét dạ dày và triệt tiêu khuẩn HP.

Sau một thời gian sử dụng kết hợp sản phẩm CumarGold, ông C.V.T, tổ 4, phường Khương Trung, Quận Thanh Xuân, Hà Nội chia sẻ: 

“Tôi bị đau dạ dày từ những năm 1960, sau đó chuyển sang viêm hang vị – loét hành tá tràng, test HP dương tính. Mấy chục năm qua tôi sử dụng rất nhiều các loại thuốc, kháng sinh kết hợp mà vi khuẩn HP ở dạ dày vẫn không hết. Vậy mà chỉ 6 tháng liên tục sử dụng sản phẩm CumarGold thì có tín hiệu tích cực. Tiếp tục sử dụng 1 năm nữa thì không còn vi khuẩn HP”.

Xem thêm: Các nhóm thuốc trị viêm loét dạ dày phổ biến nhất hiện nay