Viêm Đại Tràng Cấp Tính: Hiểu Để Điều Trị Đúng

Viêm đại tràng cấp tính là tình trạng xuất hiện tổn thương và những bất thường về chức năng ở khu vực ruột già. Bệnh gây ra rất nhiều đau đớn, phiền toái. Nếu không điều trị triệt để sẽ dẫn tới những hậu quả vô cùng nghiêm trọng. 

Viêm đại tràng cấp tính là bệnh gì?

Viêm đại tràng cấp là bệnh lý đường tiêu hóa xảy ra khi đại tràng bị nhiễm kí sinh trùng, vi khuẩn hoặc virus. Lúc này niêm mạc đại tràng xuất hiện các tổn thương khu trú. Triệu chứng cũng xuất hiện nặng đột ngột và có thể tự hết mà không cần thuốc điều trị.

Viêm đại tràng cấp tính nếu tái phát nhiều lần và không được điều trị triệt để có thể chuyển sang mạn tính. Lúc này việc điều trị sẽ khó khăn hơn, tốn kém nhiều thời gian, tiền bạc và công sức của người bệnh. 

Triệu chứng viêm đại tràng cấp tính

• Đau bụng dưới, cơn đau có dạng quặn thắt.
• Đầy bụng, chướng hơi, cảm giác muốn trung tiện hoặc đi ngoài liên tục
• Rối loạn tiêu hóa, tiêu chảy cả ngày
• Có thể sốt nhẹ
• Chán ăn, mệt mỏi
• Một số trường hợp trong phân có máu hoặc chất nhầy như dịch mũi.

Viêm đại tràng cấp nếu diễn tiến trầm trọng, người bệnh bị đi ngoài liên tục kèm máu. Dần dần, bệnh nhân mất quá nhiều nước và có thể bị trụy tim. Trường hợp viêm đại tràng cấp do khuẩn lỵ, bệnh có thể gây thủng đại tràng, nhiễm trùng đường huyết nhanh chóng. Do đó không nên coi thường các triệu chứng của căn bệnh này.

Nguyên nhân viêm đại tràng cấp tính

Nguyên nhân viêm đại tràng cấp thường do vệ sinh ăn uống, ngộ độc thực phẩm. Ăn đồ sống, ăn đồ bị nhiễm khuẩn, kí sinh trùng mà chưa được sơ chế sạch là những nguyên nhân đầu bảng gây ra viêm đại tràng cấp tính. Các loại vi sinh vật, kí sinh trùng phổ biến có thể lẫn trong thực phẩm gây viêm đại tràng cấp gồm amip, virus rota, khuẩn E.coli, khuẩn tả vibrio cholerae, khuẩn lao, trực khuẩn lỵ shigella, vi khuẩn salmonella…

Bên cạnh đó, cũng có trường hợp viêm đại tràng cấp do dị ứng với một số loại thức ăn. 

Đối tượng dễ mắc viêm đại tràng cấp tính

• Người có cường độ công việc cao, thường xuyên căng thẳng, áp lực
• Người ăn uống mất vệ sinh: Vi khuẩn E.coli, amip, trực khuẩn lỵ, tả có thể tồn tại trong đồ sống (tiết canh, gỏi cá), đồ tái (trứng lòng đào, bít tết). Do đó ăn chín uống sôi cũng là biện pháp đơn giản giúp phòng tránh viêm đại tràng cấp hiệu quả.
• Người bị bệnh lao hoặc viêm ruột (Crohn) cũng rất dễ mắc viêm đại tràng cấp tính. 
• Người bị táo bón trong thời gian dài: Táo bón khiến thời gian phân lưu trữ trong đại tràng lâu hơn, tạo điều kiện cho hại khuẩn có cơ hội phát triển mạnh mẽ và gây bệnh. 
• Người bị thiếu máu cục bộ do xoắn đại tràng
• Người lạm dụng thuốc kháng sinh: Mặt trái của kháng sinh là tiêu diệt cả lợi khuẩn có trong đường ruột. Do đó nếu sử dụng trong thời gian quá dài, kháng sinh có thể gây mất cân bằng vi sinh ở đại tràng và gây viêm nhiễm. 

Điều trị viêm đại tràng cấp tính

Điều trị viêm đại tràng cấp tính không quá phức tạp. Chủ yếu cần đảm bảo 2 nguyên tắc: điều trị nhanh và điều trị đúng nguyên nhân. Bên cạnh đó phác đồ điều trị có thể thay đổi phụ thuộc vào các yếu tố như tuổi tác, bệnh lý nền, cơ địa của bệnh nhân.

• Trường hợp bệnh nhẹ chỉ cần điều trị nội khoa bằng thuốc và chế độ ăn uống:
• Sử dụng thuốc kháng sinh để diệt vi khuẩn, virus trực khuẩn, kí sinh trùng gây hại. Một số loại kháng sinh có thể kể tới như Azulfidine, Dipentum, Colazal, Delzicol
• Sử dụng thuốc corticoid điều trị viêm đại tràng cấp có triệu chứng nặng và không đáp ứng với các thuốc khác. 
• Sử dụng thuốc ức chế miễn dịch như Cyclosporine, Azathioprine,  Mercaptopurine để tăng cường khả năng chống lại hại khuẩn của cơ thể.
• Ngoài ra bệnh nhân có thể được sử dụng thêm một số thuốc giúp giảm tình trạng tiêu chảy, oresol bù mất nước.
• Trường hợp bệnh nặng, biến chứng thủng đại tràng, viêm loét, áp-xe, bệnh nhân sẽ được chỉ định phẫu thuật. Tùy theo mức độ bệnh cũng như điều kiện kinh tế có thể lựa chọn mổ mở hoặc mở nội soi. 

Bên cạnh đó, để phục hồi nhanh hơn, bệnh nhân cần áp dụng chế độ ăn uống khoa học. Cụ thể:

• Tạm kiêng các chế phẩm từ sữa (phô mai, sữa tươi…) cho tới khi tình trạng tiêu chảy ngừng hẳn
• Ăn nhiều bữa nhỏ trong ngày
• Uống 2-3l nước 1 ngày, có thể uống oresol để bù nước do tiêu chảy. 
• Kiêng tuyệt đối rượu, bia, thuốc lá, cà phê trong khi đang điều trị viêm đại tràng cấp.
• Hỏi bác sĩ khi cần dùng các loại thuốc để điều trị bệnh khác. 

Cách phòng tránh viêm đại tràng cấp tính

Để phòng bệnh viêm đại tràng cấp, thứ nhất người bệnh nên ăn uống vệ sinh. Bạn cần sơ chế thực phẩm sạch sẽ, không ăn thực phẩm ôi thiu, để nhiều ngày trong tủ lạnh. Đặc biệt, hãy ăn chín, uống sôi và vệ sinh nhà ở sạch sẽ.

Thứ hai, bạn nên giữ tinh thần thoải mái, giảm thiểu tối đa stress, căng thẳng. 

Thứ ba, hãy chịu khó vận động, tập luyện thể dục thể thao. Vận động hoặc chơi thể thao giúp chúng ta tiết ra các hoocmon có khả năng kháng viêm tự nhiên từ đó hạn chế nguy cơ mắc viêm đại tràng cấp tính. Nếu không thể tập luyện, bạn có thể dành ra 2-3 phút trước khi đi ngủ massage phần bụng dưới theo chiều kim đồng hồ. Điều này giúp kích thích nhu động ruột, giảm táo bón hiệu quả.

Thứ tư, hãy uống đủ nước mỗi ngày. Nước giúp thanh lọc cơ thể, giảm táo bón, giảm mệt mỏi và stress.

Cuối cùng, để phòng tránh viêm đại tràng cấp tính, bạn hãy bổ sung nhiều chất xơ, vitamin và khoáng chất vào chế độ ăn uống. Chúng sẽ giúp đường ruột của bạn khỏe mạnh hơn. Tuy nhiên nếu đang gặp tình trạng tiêu chảy, hãy hạn chế ăn chất xơ.