Viêm đại tràng sau sinh – Nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị không ảnh hưởng tới con
Viêm đại tràng sau sinh là một tình trạng rất phổ biến. Tuy nhiên việc điều trị lại gặp khó khăn do lúc này sữa mẹ ảnh hưởng rất lớn tới con. Việc dùng thuốc không đúng có thể khiến đứa trẻ phải chịu tác dụng phụ. Liệu rằng có biện pháp nào vừa trị bệnh hiệu quả cho mẹ, vừa an toàn cho con?
Nguyên nhân bị viêm đại tràng sau sinh
Viêm đại tràng có 2 loại, viêm đại tràng và đại tràng co thắt. Sau sinh, mẹ đều có nguy cơ mắc 1 trong hai tình trạng này vì các nguyên nhân sau:
- Chế độ ăn uống: Chế độ ăn uống sau sinh của nhiều phụ nữ bị mất cân bằng do tâm lý tẩm bổ để có sữa cho con. Việc ăn quá nhiều thực phẩm nhiều đạm gây ra tình trạng khó tiêu, táo bón. Chính điều đó khiến đại tràng dễ bị nhiễm khuẩn và viêm nhiễm.
- Mất cân bằng hệ vi sinh đường ruột: Phụ nữ sau sinh bị viêm đại tràng có thể do hệ miễn dịch kém. Cùng với đó, sự thay đổi đột ngột các hoocmon khiến đường ruột dễ bị rối loạn. Những yếu tố này làm hại khuẩn có điều kiện gia tăng. Từ đó, các chị em bị mất cân bằng hệ vi sinh và viêm đại tràng.
- Do ít vận động: Việc ở cữ, hạn chế ra ngoài, tập trung vào chăm con khiến chị em hoạt động rất ít. Điều này làm nhu động ruột giảm hoạt động và hệ tiêu hóa kém đi. Chị em sẽ cảm thấy khó tiêu, dễ bị táo bón, từ đó nguy cơ viêm đại tràng cũng gia tăng.
- Tâm lý bất thường: Những thay đổi về vóc dáng, ngoại hình, áp lực từ việc chăm con khiến phụ nữ sau sinh dễ bị stress. Điều này khiến kích thích thần kinh tới đại tràng gia tăng. Đây là nguyên nhân gây ra bệnh viêm đại tràng co thắt. Bệnh lý này có triệu chứng giống hệt viêm đại tràng. Tuy nhiên, khác biệt là niêm mạc ruột sẽ không xuất hiện các tổn thương viêm, trợt hoặc loét.
Ngoài những nguyên nhân kể trên, phụ nữ bị viêm đại tràng và viêm đại tràng co thắt sau sinh còn do dị ứng thức ăn. Hoặc chị em có thể nhiễm khuẩn, kí sinh trùng trong quá trình ăn uống. Cũng có trường hợp mẹ sau sinh bị viêm đại tràng không rõ nguyên nhân.
Cách nhận biết bệnh viêm đại tràng sau sinh
Phụ nữ sau sinh bị viêm đại tràng thường có các biểu hiện sau:
- Rối loạn tiêu hóa và rối loạn đại tiện kéo dài.
- Bị tiêu chảy hoặc táo bón thường xuyên.
- Phân lúc rắn lúc nát, lúc lỏng.
- Bụng đau quanh rốn hoặc đau bụng dưới bên trái. Có thể cảm thấy quặn bụng từng cơn. Bụng nổi u cục lên sờ thấy được qua bên ngoài.
- Đầy bụng, khó tiêu, chướng hơi.
- Hay bị đi ngoài sau khi ăn các món giàu đạm, nhiều dầu mỡ hoặc các món cay.
Bị viêm đại tràng sau sinh điều trị như thế nào?
Nguyên tắc điều trị
Phụ nữ sau sinh đa số đang nuôi con bằng sữa mẹ. Bởi thế việc điều trị cần hết sức thận trọng. Các hoạt chất từ thuốc tây có thể truyền qua sữa và gây táo bón, tiêu chảy hoặc dị ứng ở trẻ nhỏ. Thậm chí, có những hoạt chất có thể ảnh hưởng trực tiếp tới quá trình bé phát triển. Đó là lý do việc điều trị cho phụ nữ sau sinh bị viêm đại tràng cần tuân thủ các nguyên tắc dưới đây:
- Chỉ dùng thuốc khi không còn biện pháp thay thế. Thuốc được sử dụng với liều lượng thấp và thời gian ngắn. Mẹ phải tuyệt đối tuân theo sự chỉ định từ bác sĩ. Trường hợp phải sử dụng thuốc ảnh hưởng tới bé thì cân nhắc dừng cho con bú.
- Cách 3 tiếng kể từ thời điểm uống thuốc mới cho con bú.
- Quá trình sử dụng gặp bất kì phản ứng nào trên mẹ hoặc con, chị em phải trao đổi với bác sĩ ngay. Các trường hợp cần thông báo với bác sĩ:
- Mẹ giảm sữa hoặc mất sau khi uống thuốc
- Sữa mẹ có mùi khi uống thuốc
- Con bị dị ứng, tiêu chảy, táo bón trong quá trình mẹ dùng thuốc
- Con chậm tăng cân, chán ăn, bỏ bú khi mẹ uống thuốc.
Cách điều trị viêm đại tràng sau sinh bằng biện pháp dân gian
Thuốc dân gian giúp mẹ giảm tình trạng viêm đại tràng hiệu quả mà ít ảnh hưởng tới con. Một số bài thuốc các chị em có thể tham khảo:
Bài 1: Thịt lợn hầm củ cải
Lấy 200g củ cải trắng và 100g thịt nạc lợn hầm nhừ trong 30-40 phút. Mẹ tự nêm nếm gia vị cho vừa ăn. Ăn món này 1-2 lần/tuần giúp giảm táo bón, đầy hơi do viêm đại tràng sau sinh hiệu quả.
Bài 2: Lá mơ lông xào trứng gà
Lấy 1 nắm lá mơ lông xào với quả trứng gà và ăn với cơm trắng bình thường. Bài thuốc này giúp giảm tình trạng tiêu chảy, đi ngoài nhiều lần ở cả mẹ và bé.
Bài 3: Vỏ quýt nấu đậu xanh
Lấy 5 vỏ quả quýt nhỏ và 1 nắm lá đậu xanh hầm kỹ với nước trong 30 phút. Trước mỗi bữa ăn uống 1 cốc này sẽ giảm đi ngoài phân lỏng và nóng rát hậu môn.
Phòng ngừa bệnh viêm đại tràng sau sinh
Phụ nữ sau sinh bị viêm đại tràng đã điều trị khỏi nên có biện pháp phòng tránh bệnh tái phát. Với những chị em chưa mắc bệnh cũng lưu tâm tới các yếu tố dưới đây để không gặp căn bệnh phiền toái này.
Về chế độ ăn uống:
- Ăn chín, uống sôi, không ăn thức ăn để qua đêm. Lựa chọn đồ ăn tươi, chế biến ăn trong ngày. Tuyệt đối không ăn thực phẩm ôi thiu, lên men.
- Hạn chế ăn các món sống như sushi, gỏi. Nên chọn địa chỉ uy tín, đảm bảo vệ sinh vì các món này rất dễ nhiễm khuẩn đại tràng.
- Các món lên men như nem chua, dưa muối có chứa nhiều lợi khuẩn đại tràng. Tuy nhiên nếu chế biến không đảm bảo vệ sinh chúng cũng rất dễ nhiễm virus, kí sinh trùng. Do đó, mẹ nên cân nhắc khi ăn cá món này.
- Nếu mẹ bị tiêu chảy kéo dài, chế độ ăn nên hạn chế rau xanh và các món nhiều chất xơ như ngũ cốc nguyên hạt, nguyên cám. Ngược lại, nếu bị táo bón chị em nên ăn nhiều các món đó.
- Ăn chậm, nhai kĩ, ưu tiên ăn cac món mềm, lỏng, dễ tiêu hóa.
- Không sử dụng đồ uống có cồn, chất kích thích.
- Giảm ăn các món chiên rán nhiều dầu mỡ.
Về chế độ sinh hoạt:
- Mẹ nên dành ra thời gian thư giãn trong ngày. Các hoạt động như nghe nhạc, massage, gội đầu sẽ giúp tinh thần chị em sau sinh thư giãn hơn.
- Chú ý dành 20-30p trong ngày tập luyện nhẹ nhàng hoặc đi bộ. Điều này giúp tăng nhu động ruột, giảm táo bón và cũng xả stress hiệu quả.
- Tẩy giun định kỳ và rửa tay trước khi ăn cũng như trước khi chế biến thực phẩm.
- Phụ nữ bị viêm đại tràng sau sinh nên khám định kì (kể cả khi đã khỏi) để phòng tránh tái phát.
Viêm đại tràng sau sinh có thể chỉ là tình trạng cấp tính, sẽ hết sau một thời gian điều trị. Tuy nhiên, nếu chị em không có phương án xử lý triệt để, bệnh có thể thành mạn tính. Lúc này, nguy cơ ung thư, thủng đại tràng, viêm loét đại tràng sẽ rất cao. Tốt nhất, nếu sau khi chữa bằng các mẹo dân gian nhưng bệnh không thuyên giảm, chị em cần tới bệnh viện thăm khám và điều trị càng sớm càng tốt.